پرونده ثبت جهانی چوگان به یونسکو ارسال شد

تهران - ایرنا - معاون سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گفت: پرونده نامزدی ثبت جهانی چوگان به یونسکو ارسال شد تا تصمیم نهایی خود را در اجلاس سال 2017 نسبت به جهانی شدن این بازی اعلام کند.

 

به گزارش روز شنبه گروه فرهنگی ایرنا، معاون سازمان میراث فرهنگی عنوان کرد: پرونده نامزدی ثبت جهانی چوگان با حمایت مسئولین مرتبط با این ورزش و پس از بررسی و تکمیل نهایی از سوی مسئول تهیه پرونده این بازی روز پنجشنبه 11 فروردین ماه به دبیرخانه کمیته میراث ناملموس یونسکو ارسال شد تا پس از بررسی و ارزیابی در سال 2017 در کمیته میراث جهانی یونسکو مطرح شود.
محمدحسن طالبیان افزود: تهیه پرونده این بازی همزمان با نامگذاری شورای بین المللی بناها و محوطه های تاریخی( ایکوموس)، به مناسبت نام روز جهانی محوطه ها و یادمان ها با عنوان « میراث ورزش» صورت گرفته است که هر ساله هدفی را در قالب عنوان یا شعار برجسته می کند. 
وی با اشاره به اینکه میراث های ورزشی جنبه ای از خلاقیت های انسانی است که به کیفیت های فرهنگی توجه می کند اضافه کرد: تاریخ ورزش با فرهنگ های کهن گره خورده است و به لحاظ ارزش های برجسته آن است که شاهد توسعه معماری، هنر و فناوری های مرتبط با آن در طول اعصار هستیم. 
طالبیان ورزش های زورخانه ای و چوگان را از جمله ورزش های کهن ایران دانست که رد پای آن را می توان در جای جای تاریخ کهن ایران زمین دید. قدیمی ترین میدان چوگان در ایران در میدان امام اصفهان مربوط به دوره صفویه است که دارای شهرت جهانی است.
وی اظهار امیدواری کرد: در سالی که از سوی ایکوموس میراث ورزش نامگذاری شده ایجاد موزه ورزش و ثبت دیگر عناصر تاریخی مرتبط با ورزش همچون میادین اسب دوانی و ... در اولویت قرار گیرد. 
فرهاد نظری مدیرکل دفتر ثبت آثار و حفظ و احیاء میراث معنوی و طبیعی نیز از ثبت مجموعه چوگان و سوارکاری فرح آباد و مجموعه چوگان و سوارکاری نوروز آباد به شماره های 31251 و 31410 در فهرست آثار ملی طی سال گذشته خبر داد.
مرتضی رضوانفر مسئول تهیه پرونده چوگان نیز، این بازی را یک بازی سنتی سوار بر اسب همراه با موسیقی و روایتگری ذکر کرد و گفت: این بازی دارای سه بخش اصلی شامل: چوگان بازی، اجرای موسیقی محلی و روایتگری (نقالی و مرشدخوانی) است. 
رضوانفر در خصوص تاریخ بازی چوگان در ایران افزود: این بازی قدمتی بالغ بر 2000 سال دارد که ابتدا در میان عشایر رواج داشته و سپس به مرور زمان به دلیل کارکردهای فرهنگی اجتماعی نهفته در آن، عمومیت یافته است. 
وی با تاکید بر اینکه چوگان به دلیل ارتباط با عناصری چون خانواده (بازیکنان و هنرمندان)، طبیعت، اسب و هنر، اهمیت فوق العاده ای در فرهنگ ایران دارد گفت: امروزه نقش و فیگورهای بازی چوگان در موتیفهای صنایع دستی، نقاشی سنتی مینیاتور، تزئینات معماری و سنگ برجسته ها استفاده می شود، همچنین در ادبیات و زبانهای ایرانی حضوری گسترده دارد.
این مسئول در زمینه بخش ورزشی این بازی اظهار داشت: گسترش 'بخش ورزشی' بازی چوگان در بیش از 100 کشور جهان به شکل ورزش پولو، نشانه ای از جذابیت، اهمیت و تواناییهای این بازی است که تنها بخش ورزشی آن جهانی شده است. 
رضوانفر گفت: چوگان در تاریخ 2000 ساله خود به انبانی از تنوعات فرهنگی و خلاقیت های بشری تبدیل شده است. دو عنصر ماندگاری و گسترش جغرافیایی در این بازی دلیلی بر وجود تنوع و خلاقیت بشری در این بازی است.
به اعتقاد وی ثبت چوگان میتواند باعث توجه و آگاهی بیشتر جوامع شهرنشین به ارتباط میان انسان، هنر، طبیعت و حیوانات در جوامع بومی شود و همین تنوعات باعث شده تا در ایران این بازی ' شاه بازی ها' نام بگیرد. 
به گزارش روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور، مسئول تهیه ثبت این پرونده با اشاره به اینکه این بازی در مناطق مختلف کشور برگزار می شود افزود: در طول 34 سال گذشته انجمن های چوگان در چهار منطقه تهران، قزوین، کرج و اصفهان و همچنین انجمن مرکزی چوگان در تهران تاسیس شده است.
چوگان از ورزشهای کهن ایرانی است که امروزه به ورزشی جهانی تبدیل شده است. این رشته به دلیل رواج در میان پادشاهان و بزرگان به بازی شاهان معروف است. نام چوگان از نام چوبی که در آن استفاده می شود برگرفته شده است. این بازی در ابتدا عنوانی نظامی و جنگی داشت و سوارکاران ایرانی در آن استعداد اسب های جنگی خود را به نمایش می گذاشتند. ورزش چوگان امروزی از بازی چوگان ایرانی منشاء گرفته است.[۱]
امروزه بیش از ۷۷ کشور مسابقات و برنامه های ویژهٔ چوگان برگزار می کنند. چوگان همچنین از جمله ورزش هایی است که از سال ۱۹۰۰ (میلادی) تا سال ۱۹۳۹ (میلادی) به عنوان یک ورزش درمسابقات جهانی المپیک بازی شده و هم اکنون نیز از سوی کمیته بین المللی المپیک به عنوان یکی از ورزش های جهانی شناخته شده است و از دیر باز در خود ایران بازی میشده و قدمتی چند صد ساله دارد اما این ورزش در زادگاه خود ایران چندان مورد اقبال عمومی نیست.
این بازی از نزدیک ۶۰۰ قبل از میلاد در ایران شکل گرفت و در زمان هخامنشیان بازی می شده است. چوگان به هنگام کشور گشایی داریوش اول در هند، در آن سرزمین رواج یافت. همچنین در دوره ساسانیان بخشی از فرهنگ بازی های این دوره بوده است.