جيره غذايى اسبى كه نشاسته درآن وجود دارد

مدارکي وجود دارد دال بر اينکه در بعضي از اسب ها، ميزان نشاسته جيره روي رفتار حيوان تاثير مي گذارد.

محققين گزارش کرده اند که کاهش در ميزان نشاسته جيره مي تواند کاهش در ميزان هيجانزدگي اسب را باعث شود.

تغييرات در واکنش هاي بيوشيميايي مغز ممکن است ارتباط بين نشاسته و قند جيره و رفتار حيوان را توجيه کند. سروتونين ، يک واسطه شيميايي عصبي در مغز ، بعنوان تعديل کننده رفتارهاي سريع و ناگهاني در اسب شناخته شده است. پايين آمدن ميزان سروتونين در انسان باعث بوجود آمدن رفتارهاي مربوط به افسردگي مي شود. برخي داروهاي ضد افسردگي وجود دارند که با بالا بردن سروتونين در مغز کار خود را انجام مي دهند.

رفتارهاي از سر ستيزده جويي بيشتر متاثر از بالا رفتن سروتونين مي باشد. ثابت شده که وعده هاي غذايي که ميزان گلوکز آن بالاست ( از هضم نشاسته توليد مي شود) باعث افزايش سروتونين مغز مي شوند، و به نظر مي رسد که اين افزايش مسئول بروز برخي رفتارها در نتيجه بالا رفتن ميزان قند مصرفي مي باشد. در همين راستا، ممکن است که اختلاف شديد در گلولز خود بعد از مصرف وعده غذايي پر دانه بتواند رفتار اسب ها را بر اساس فعاليت سروتونين مغز آنها تغيير دهد.

ولي قبل از اينکه اين توجيهات را قبول کنيم بايد بدانيم که براي شناخت تاثير نشاسته و قند جيره روي رفتارهاي خاص در اسب و اثبات آنها نياز به تحقيقات بيشتر و گسترده تري مي باشد.

در اين رابطه اختلافات بسيار زيادي مابين اسب ها وجود دارد، که انعکاسي از اختلافات ژنتيکي ، محيط ، و تاثيرات ديگر ترکيبات خوراک مي باشد، ولي با اين حال در برخي از اسب هايي که فعاليت زيادي داشته اند ، کاهش نشاسته جيره مفيد واقع شده است.

خوشبختانه خوراک هاي جديدي که در اسب هاي کاري بکار مي رود از تنوع انرژي زايي زيادي برخوردار مي باشند و منابع مختلف انرژي، نشاسته ، چربي و نيز فيبرهاي قابل هضم بالايي را نيز دارند مانند تفاله چغندر قند.

به همين دليل کاهش معني داري را در نشاسته و قند در مقايسه با خوراک هاي قديمي، در اختيار حيوان قرار مي دهند.

چربي و پروتئين

ادعا شده که چربي اثرات آرامش دهنده اي را روي اسب ها دارد، و حداقل يک تحقيق ( هلند و همکاران ١٩٩٦) در حمايت از اين ادعا که چربي جيره باعث کاهش فعاليت در اسب ها شده است ، وجود دارد. در همين راستا ، خيلي از دارندگان و تعليم دهنده گان اسب گزارش کرده اند که اسب هايي که از مکمل چربي در جيره هاي آنها استفاده شده ، بيشتر قابليت رام شدن و تعليم ديدن را دارند.

استفاده از چربي در جيره اسب هايي که در محيط بسته به سر مي برند و استفاده روزافزون آن در بين اين دسته از اسبداران ، شايد به اين دليل است که هيجان و عصبيت حيوان را کاهش مي دهد. بطور کلي اين موضوع که اثر آرام بخشي چربي، آيا واقعا مربوط به خود چربي است، يا به دليل اين است که چربي اضافه شده مي تواند جايگزين نشاسته مصرفي در جيره گردد ،روشن نشده.

عقيده بر اين است که نشاسته ، قند و پروتئين جيره، در برخي نژادها، مي تواند اسب ها را دچار بيش فعالي کند. مطالعات در سگ و انسان نشان داده اند که دستکاري برخي اسيدهاي آمينه بخصوص در جيره مي تواند باعث تغيير در پرخاشگري و فعاليت بيش از حد گردد.

اگر اين مطلب براي اسب ها هم درست باشد ، بايد ديد که کدام نوع از پروتئين ها ( اسيدهاي امينه) اهميت بيشتري را در اين خصوص خواهند داشت.

مکمل هاي غذايي زيادي که اين پتانسيل را داشته باشند وبتوانند اثرات آرام بخشي را از خود بروز دهند هنوز شناخته نشده اند. چند مطالعه در اين خصوص وجود دارد، و سود مندي برخي از آنها نيز گزارش شده است. اين توليدات اغلب حاوي چندين جزء خوراکي هستند که عمومي ترين آنها، تيامين ، از گروه ويتامين هاي ب است که کمبود اين ويتامين باعث ايجاد مشکلات مربوط به عملکرد مغز مي شود، آناليزهاي جيره اي نشان داده اند که بالا رفتن ميزان تيامين مي تواند باعث کاهش ناراحتي و هيجان در اسبهاي عصبي شود.

تغذيه مکمل تيامين علاوه بر اينکه خطري ندارد، بلکه مي تواند روي تحريک اشتها نيز موثر باشد، ولي اينکه اثري روي اسب هاي بيش فعال و عصبي دارد يا نه هنوز به درستي معلوم نيست.

مطالعات جديدتر ، مکمل سازي با منيزيم را براي اسب هاي عصبي توصيه کرده است. بيشتر اين توصيه بر اساس کمبودهايي است که در برخي جيره هاي اسب ها بوجود آمده و اسبها دچار عصبيت ، هيجان ، لرزشهاي عضلاني و تکان شدند. ولي بايد به خاطر داشت که کمبود منيزيم در اسب به ندرت بوجود مي آيد و مقاديري که در جيره هاي معمول وجود دارد معمولا بيش از نياز اسب مي باشد.

اين روزها ، تعدادي از ترکيبات گياهي به دليل بازار پسندي که دارند براي انواع و اقسام دردها به بازار آمده اند، که برخي از آنها به صورت مشابه با داروهاي مسکن عمل مي کنند. ولي تا بحال تحقيقي در رابطه با درمان اسب هاي عصبي بوسيله گياهان دارويي و موادگياهي ديده نشده است. از همه بدتر اينکه ما ايده و اطلاعي از توليدات اين چنيني مبني بر اثرات آنها بعد از هفته ها و يا ماه ها مصرف در دست نداريم. ولي براي توصيه اين مواد نيز بايد اطلاعات زيادي در رابطه با بي خطر بودن و تاثير آنها بعنوان يک ماده آرام بخش ، در دسترس باشد.

جيره غذائي ، رفتار و خوراک دهي اسبي که در اصطبل نگهداري مي شود بطور کلي با اسبي که در محيط طبيعي زندگي مي کند فرق دارد. زماني که يک اسب به مرتع بطور آزاد دسترسي داشته باشد، در روز ١٦ ساعت و حتي بيشتر به چرا مشغول مي شود. معده کوچک و دستگاه گوارش بزرگ اسب که براي تخمير غذاهاي فيبري آماده شده اند حيوان را وادار ميکنند که به ريزه خواري روي بياورد. اگر در مرتع بطور آزاد و رها قرار بگيرد به علت همين خصوصيت ريزه خواري مجبور به گردش و راه رفتن مداوم خواهد بود که خود به عنوان يک ورزش طبيعي نيز محسوب مي شود. بر خلاف چنين وضعيتي را اسب هايي دارند که در اصطبل نگهداري مي شوند ، روزانه خوراک دهي شده و مواظبت مي گردند. اولين تفاوت اين نوع سيستم ها نسبت به سيستم هاي آزاد، دريافت خوراک به صورت وعده اي ( يک يا دو بار در روز ) مي باشد. اين وعده ها اغلب در يک دوره کوتاه زماني بلعيده مي شوند، که در بين وعده هاي مصرف خوراک زمان هايي به صورت بيکار و يا اختصاص داده شده به فعاليت هاي ديگر براي اسب باقي مي ماند.

اين کاهش چشمگير در زمان اختصاص يافته به مصرف خوراک اولين مشکل رفتاري در رابطه با خوراک دهي در سيستم بسته يا اصطبل مي باشد. دومين مشکل احتمالي در اين خصوص در رابطه با ساخت جيره است. براي تامين انرژي مورد درخواست جهت فعاليت هاي مدرن و تغيير يافته امروزي ، ما مجبور به فرموله کردن جيره هايي شده ايم که از نظر انرژي غلظت هاي بالايي را دارند نسبت به اسبهايي که در مرتع و بدون فعاليتهاي اضافي به خوراک هاي کاملا طبيعى توليد شده در مرتع تکيه داشته اند، در اين جيره ها بطور چشمگيري از ميزان خوراک هاي فيبري کاسته شده است . همانطوريکه گفته شد، هر دوي اين عوامل مي توانند انواع خاصي از مشکلات رفتاري را در حيوان ايجاد کنند.

قبلا راجع به نحوه خوراك دهى و روش هاى آن توضيحات مفصلى ارائه شده است كه ميتوان به آن ها نيز رجوع كرد.