آسیب های چشم اسب 

)

صدمات چشم اسب گاهی اوقات اتفاق می افتد و ممکن است بسیار جدی و شدید باشد، به خصوص اگر نادیده گرفته شود. دکتر آن دویر (از کلینیک اسب گنسی والی در نیویورک) می گوید بیشترین آسیب چشمی که با آن مواجه می شوند و کره چشم را در بر نمی گیرد پارگی پلک است.

پارگی پلک اسب
پارگی پلک چشم اسب باید به سرعت درمان شود. گاهی اوقات با اینکه پارگی غیر قابل جبران به نظر می رسد اما می تواند به خوبی ترمیم شود. دکتر دویر می گوید: "هرگز هیچ تکه ای از پوست را که آویزان شده قطع نکنید و برش نزنید. این پارگی ها گاهی قابل ترمیم هستند و البته هرچه سریعتر ترمیم شوند بهتر است. حتی زمانی که به نظر می رسد هیچ راهی برای ترمیم وجود ندارد باز هم امکان اینکه این تکه ها را کنار هم برگردانیم و صدمه را جبران کنیم وجود خواهد داشت."
او می گوید: "گاهی اوقات اسبهایی را می بینم که نواقص قدیمی روی پلکشان دارند؛ شخصی مدتها پیش اشتباهی کرده و حتی حاضر نشده صدمه ای را که به چشم اسب وارد شده ترمیم کند یا به صورت غلط آن را ترمیم کرده است، و همین باعث شده است که اسب برای تمام عمرش درد بکشد چون یکی از پلک ها نمی تواند به خوبی روی کره چشم بلغزد و باز و بسته شود و یا پلک طوری جوش خورده است که مژه ها با قرنیه تماس پیدا می کنند و اسب را آزار می دهند. در چنین شرایطی بهتر است با دامپزشکی که اطلاعات کافی در مورد چشم حیوانات دارد مشورت شود. حتی انواعی از جراحی پلاستیک وجود دارد که می تواند این جور آسیب ها را ترمیم کند، که در بعضی موارد سخت و در برخی دیگر آسان است. ارزش این کار از این جهت است که ناراحتی و درد دائم حیوان بیچاره را از بین می برد." این نوع واقص معمولا قابل ترمیم هستند اما گاهی نیز پیش می آید که ترمیم امکان پذیر نباشد، به ویژه اگر کسی تکه های پوست را کنده باشد. با این حال ارزش امتحان کردن را دارد.

عکس

پارگی قرنیه اسب
معمول ترین آسیب کره چشم شامل پارگی قرنیه می شود. این صدمه می تواند جزئی بوده و یا بسیار شدید باشد به طوری که کل کره چشم را به خطر بیندازد و از بین ببرد. دکتر ریچارد مک مولن، استادیار چشم پزشکی دانشگاه ایالت کارولینای شمالی می گوید آسیب قرنیه می تواند از یک خراش جزئی تا پارگی عمیق و کامل قرنیه متفاوت باشد: "گاهی اوقات یک خراش سطحی که ظاهرا فقط سطح قرنیه را درگیر کرده است ممکن است پیشرفت کرده و به نواحی عمیق تر راه پیدا کند – که می تواند در اثر عفونت ثانویه به قرنیه نفوذ یابد و عمق پیدا کند." دنیای اسب به شما توصیه می کند هرگاه چشم اسبتان دچار آسیب هرچند جزئی شد هرچه  سریعتر او را به دامپزشک نشان دهید تا مطمئن شوید که وضعیت از این بدتر نخواهد شد. اگر چشم اسبتان در پی یک آسیب کزئی دچار عفونت شود خیلی زودتر از آنچه فکرش را بکنید مشکلش بسیار جدی و شدیدتر می شود.
شدت بحرانی بودن آسیب قرنیه بستگی به چند عامل دارد، از جمله عمق آسیب و ضربه وارده (چرا که قرنیه چند لایه دارد)، و واکنش التهابی نسبت به آسیب – هم در سطح چشم و هم در لایه های عمقی. دکتر دویر می گوید: "عموما آسیب های سطحی جدیت کمتری دارند؛ بدترین وضعیت زمانی رخ می دهد که کل قرنیه و حتی خود کره چشم دچار پارگی شده باشد. این می تواند به معنای از دست دادن چشم باشد، اما گاهی هم ممکن است اینطور نباشد."

عکس

او می گوید: "آسیب سطحی چشم هم می تواند گاهی به شدت بحرانی شود چرا که ممکن است منجر به عفونت شدید گردد. به همین خاطر به محض آسیب دیدن چشم اسب باید او را به دامپزشک نشان داد. گاهی لازم است در همان دقایق اول اقدامات درمانی صورت گیرد."


جسم خارجی در چشم اسب
آسیب دیگری که ممکن است به چشم اسب وارد شود گیر کردن جسم خارجی در قرنیه است. این مورد کمتر اتفاق می افتد، اما گاهی ممکن است چیزی در چشم اسب فرو برود و همانجا بماند. دکتر دویر به تازگی با چنین موردی مواجه شده است: "اخیرا موردی داشتم که اسب در حالی که در کنار نرده های چوبی بوده و با آن ور می رفته یک تکه چوب به داخل قرنیه اش فرو می رود. در /اوردن این تکه چوب کار بسیار حساس و دشواری بود. در اغلب موارد نمی توانیم جسم خارجی را به درستی ببینیم؛ پارگی قرنیه یا پلک معمولا با این عارضه همراه است.


گاهی اوقات ممکن است جسم خارجی داخل پلک چشم اسب فرو برود یا زیر پلک گیر کند. اگر چیزی زیر پلک گیر کند ممکن است موقع چشمک زدن اسب باعث خراشیدگی و تحریک سطح قرنیه شود. موادی مثل گرد و خاک یا آشغال های موجود در کاه یا دانه ها یا خوراک اسب می تواند به چشم اسب برود و به این صورت در پلکش گیر کند. گاهی اوقات پیدا کردن جسم خارجی دشوار است، به خصوص اگر خیلی ریز باشد. دکتر مک مولن می گوید: "در چنین شرایطی معاینه دقیق اسب توسط دامپزشک توصیه می شود. عموما در مواردی از این دست از ماده رنگی فلورسن (fluorescein) برای ردیابی خراشهای طریف قرنیه استفاده می شود." دامپزشک در صورت لزوم به اسب آرامبخش می دهد و با استفاده از بی حسی موضعی جسم خارجی را در چشم اسب پیدا کرده و بیرون می آورد.
دکتر مک کولن می گوید: "گاهی اوقات ممکن است صاحب اسب با خود فکر کند که نیازی به معاینه دامپزشک نیست چون این یک خراش کوچک است که خودش خوب می شود، مثل صدمات جزئی که به چشم خود ما وارد می شود. اما در بعضی موارد همین خراش جزئی در صورت عدم رسیدگی ممکن است باعث عفونت شود. و درمان عفونت ثانویه بسیار دشوارتر و پر هزینه تر خواهد بود و برای اسب نیز پرخطرتر است. در مورد بسیاری از آسیب های چشم در اسب این امکان وجود دارد که در صورت عدم رسیدگی وضع وخیم تر شود." بنابر این هرچه زودتر به این آسیبها رسیدگی شود بهتر است. دید و قوه بینایی در اسبها از چنان اهمیتی برخوردار است که بهتر است این ریسک را نکنید که او را به حال خود رها کنید و احتمال وخیم تر شدن اوضاع و حتی نابینایی را نادیده بگیرید.

عکس

دکتر دویر می گوید: "در فصل پاییز معمولا این مشکل پیش می آید که خار و خس خشک بعضی از گیاهان به چشم اسب می رود وو معمولا هم باعث تحریک و التهاب مزمن چشم می شود. این خس و خاشاک ها به دم، یال و موهای بدن اسب می چسبد و همراهش می رود."
وقتی خس و خاشاک به اسب می چسبد و او سعی می کند آنها را از بدنش جدا کند، و یا وقتی دمش که به آن خاشاک چسبیده به چشم اسب می خورد، ریزه های آن به چشمش می رود. به گفته دکتر دویر "این ریزه ها ممکن است به ملتحمه یا خود قرنیه بچسبد، اما معمولا بیشتر از همه این مواد خارجی ریز را در گوشه داخلی چشم اسب پیدا می کنیم، بین قرنیه و پلک سوم در وجه داخلی پلک سوم چشم اسب." همین ذرات ریز می تواند در هر بار پلک زدن اسب باعث خراشیدگی سطح چشم شود.


این امر می تواند باعث التهاب شدید چشم اسب هم بشود که دردسر زیادی برای اسب ایجاد می کند. بنابراین دنیای اسب به شما توصیه می کند که در صورت مشاهده هرگونه التهاب در چشم اسب رسیدگی های لازم را از او دریغ نکنید. در مقالات بعدی در این زمینه اطلاعات بیشتری را در اختیار شما خواننده عزیز قرار خواهیم داد.
اختصاصی دنیای اسب