اسب و رفتارهای غیرطبیعی

اسب و رفتارهای غیرطبیعی
... اسبها به جهت اینکه انرژی خود را به نحوی تخلیه کنند به عادتهای بد رو می آورند که این عادات برای خود اسب و فردی که با اسب سر و کار دارد خطرناک بوده و حتی در برخی موارد می تواند توان تولید مثلی سیلمی را کاهش دهد. این رفتارها بیشتر در اسبهای عصبی دیده می شود و بیشتر به علت سر رفتن حوصله اسب یا بیکاری پدید می آید و جزو ناهنجاریهایی طبقه بندی می شوند که از تواناییهای طبیعی اسب و بازدهی آن می کاهد.

 تعدادی از رایج ترین رفتارهای نامطلوب در اسب در ذیل توضیح داده می شود:
ـ جفتک به در و دیوار جایگاه
یکی از مخربترین رفتارها لگد زدن به در و دیوار اصطبل می باشد که نه تنها ضررهای مادی به اصطبل می زند بلکه به خود اسب هم صدمات جدی وارد می کند. ضربه به اندامهای اسب بر اثر لگد زدن به دیوار می تواند به رباطها، وترها، عضلات و مفاصل آسیب برساند که البته این موارد جزو عیوب ظاهری هستند و از لحاظ زیبایی اهمیت دارند اما اگر ادامه یابد می تواند به یک عیب ساختاری منتهی شود. عواملی که سبب می شوند اسب به این کار اقدام کند عبارتند از:
۱) عصبانیت:
حبس کردن اسب، وقتی شاهد دویدن و بازی کردن دیگر اسبها می باشد.
۲) زمان تغذیه:
هنگامی که در زمان تغذیه، فرد تغذیه دهنده وارد سالن می شود این عمل را انجام می دهند که نشان از بی طاقتی است که بعد از مدتی به صورت رفتار غیر قابل جلوگیری در می آید. دیگر اینکه اسبها در اصطبل غذای کنسانتره خورده که حداکثر یک ساعت طول می کشد در حالیکه در طبیعت یک اسب در طول روز ۱۶ ساعت به چرا می پردازد، در نتیجه اسبها کسل شده، پس با ضربه زدن می خواهد جلب توجه کند یا اینکه فقط کاری کرده باشد، این حالت با دادن غذاهای علوفه ای و فیبری بر طرف می شود.
۳) فضا و ارتباط:
سعی کنید اسبها را کنار هم نگه دارید. نگهداری دوستانه اسبها کنار هم استرسها را کم می کند، در حالیکه تماس فیزیکی ندارند، اما حضور یک اسب دوست می تواند اثر آرام بخش شدیدی داشته باشد. جداسازی حیوانی که اجتماعی است باعث عصبیت آن می شود. حتی می توان یک بز آرام یا جوجه را در اصطبل در کنار اسب نگهداری کرد که با آن زندگی کند، البته این روشها باید بسته به محل حدس زده شده و مناسبها اجرا گردد.
۴) تنهاگرایی:
برخی اسبها ترجیح می دهند که خودشان باشند چرا که بدین صورت رشد یافته و تربیت شده اند. اگر اسب کناری به اصطبل او بیاید حس می کند محلش مورد تهدید واقع شده و عکس العمل نشان داده و لگد می زند.
۵) محیط جدید:
اگر اسبی به اصطبل جدید منتقل شود و یا در کنار اسبهای جدید دیگری برود و لگد بزند، این حالت را ممکن است در برگشت به محل قبلی خود حفظ کند. مادیان فحل و نریانی در کنار نریان دیگر نیز می تواند باعث این حالت شود.

ـ گازگرفتن لبه ها
یک رفتار اکتسابی است که اسب جسمی را مثل لبه آخور یا درب اصطبل یا هر چیز جامدی را با دندانهای جلویی گرفته، سپس گردن خود را کمانی کرده و با دپرس کردن زبان و بالا کشیدن خنجره به سمت بالا و عقب هوا را می بلعد و صدای خرخر مانندی تولید می کند. به صورت اولیه به خاطر سر رفتن حوصله و بیکاری در اسبهایی که به مدت طولانی در باکس هستند و تمرین ندارند پدید می آید.
این اعمال باعث صدمه به دندانهای پیش، دل دردهای متناوب، تجمع گاز در روده و … خواهد شد.
این حالت باید از جویدن چوب و از گنده خواری به دلیل کمبود مواد معدنی تفریق گردد. اصطبلهای چوبی ممکن است باعث تشویق این عمل شوند. در هر سنی دیده می شود اما در اسبهای مسن که کار کمتری دارند بیشتر مشاهده می گردد.

ـ بلع هوا
رفتاری است که اسب گردن خود را خم و کمانی کرده و هوا را می بلعد که می تواند جسمی را بگیرد و یا بدون گرفتن جسمی این عمل را انجام دهد.
این رفتار نیز به خاطر سر رفتن حوصله و بیکاری در اسبها پدید می آید و می تواند باعث دل درد، کاهش اشتها، صدمات دندانی، اتساع معده و سوء هضم گردد.
باید توجه داشت که یک اسب می تواند هواخوار باشد بدون اینکه لبه را گاز بگیرد اما لبه را گاز می گیرد تا هوا را ببلعد.

ـ حرکت پاندولی سر و گردن
به رفتاری اطلاق می شود که اسب در داخل اصطبل سر و گردن خود را به صورت آهنگین و به حالت پاندولی از یک طرف به طرف دیگر تکان می دهد و هماهنگ با آن وزن را از یک اندام قدامی به اندام قدامی مقابل رها می کند که باعث صدمه به اندامهای حرکتی قدامی و همچنین از دست دادن انرژی بدن و خستگی می گردد. این حالت نیز بر اثر بیکاری و سر رفتن حوصله در اسب صورت می گیرد و می بایستی مراقب تقلید دیگر اسبها نیز بود.

کانال دوست داران اسب ایران