آسیبهای چشم اسب (قسمت دوم)

آسیبهای چشم اسب (قسمت دوم)

در قسمت قبل در مورد پارگی پلک چشم اسب، پارگی قرنیه و فرو رفتن جسم خارجی در چشم اسب توضیح دادیم. در قسمت دوم این مقاله دنیای اسب می خواهد شما را با تعدادی دیگر از آسیب های چشم اسب  آشنا کند.

یکی دیگر از علت های آسیب دیدگی جدی چشم اسب، وارد آمدن ضربه سنگین به چشم است. دکتر دویر می گوید: "گاهی اوقات ضربه به ناحیه چشم اسب چنان سنگین است که بخشی از کاسه چشم که شامل استخوان های حاشیه چشم می شود دچار شکستگی می گردد. این نوع آسیب ممکن است در اثر لگد خوردن چشم اسب یا برخوردی در تریلر در هنگام حمل اسب ایجاد شود. همچنین اگر یک اسب مسابقه ای در گیت شروع مسابقه بی تابی کند یا چند اسب بخواهند به طور همزمان وارد یک در شوند و در حوادثی از این قبیل رخ دهد."

"استخوان های کمانی پیشانی در بالای چشم و زائده گونه (زایگوماتیک) که تیغه بیرونی کاسه چشم را تشکیل می دهد بسیار شکننده و حساس هستند. شکستگی استخوان های پیرامونی در کاسه چشم می تواند مشکلات عدیده ای برای اسب ایجاد نماید. در این حالت ممکن است بدن شرایطی را به وجود آورد که از دست این تکه شدگی استخوان نجات یابد. این امر منجر به تورم چشم می شود که برطرف نمی شود. بدتر از همه این است که اگر این جراحت عفونی شود ممکن است عفونت به بخش پشتی کاسه چشم سرایت کند. این عارضه سلولیت کاسه چشم نامیده می شود که می تواند برای اسب مهلک باشد."

در این شرایط چه باید بکنیم؟

اگر چشم اسبتان ورم کرده و بسیار حساس و دردناک است توصیه دنیای اسب به شما این است که او را به دامپزشکتان نشان دهید. گرفتن عکس اشعه ایکس از  این ناحیه دشوار است و به همین خاطر از اولتراساند برای تشخیص عارضه استفاده می شود.

دکتر دویر می گوید: "در مواردی که آسیب خیلی شدید باشد، که خوشبختانه به ندرت روی می دهد، باید جراح متخصص برای درمان اقدام نماید. در موارد ساده که در آن فقط استخوانی ترک برداشته یا شکستگی کوچکی وجود دارد، دامپزشک شما می تواند به آن رسیدگی کند. در این حالت آنتی بیوتیک و داروهای ضد التهاب برای اسبتان تجویز می شود، و اسب تحت کنترل قرار می گیرد تا از التیام جراحت با مصرف داروهای تجویزی اطمینان حاصل شود. اگر به تکه شکسته استخوان رسیدگی نشود می تواند مشکل ساز شود و حتی ممکن است نیاز به جراحی پیدا کند."

"یکی دیگر از آسیب های چشم اسب که کمتر پیش می آید اما می تواند خیلی جدی باشد، ضربه سنگین به خود کره چشم است. من این نوع آسیب را در اسبی دیدم که صاحبش در هنگام لنج کردن برای رام کردن اسب به او سنگ پرتاب کرده بود. همچنین در مواردی که موقع حمل اسب با تریلر چشم اسب دچار این آسیب شده بود. ضربه سنگین کره چشم اسب ممکن است در اثر لگد خوردن به چشم او نیز پدید آید. اگر ضربه شدید باشد ممکن است خونریزی داخلی در کره چشم اسب رخ دهد. این امر می تواند باعث مختل شدن ساختارهای حیاتی داخلی چشم شده و در نهایت منجر به نابینایی اسب گردد."

پیشگیری

برطرف کردن عوامل خطرساز در اصطبل و باکس اسب می تواند به پیشگیری از آسیب های چشم اسب کمک کند. لوازمی که در اصطبل وجود دارد می تواند منجر به پارگی پلک اسب شود، و بزرگترین عامل خطرآفرین قلابهای هلالی شکا داخل سطل آب است. حتی قلابهایی که روکش پلاستیکی دارند هم می توانند دردسرساز شوند، چرا که به مرور زمان روکش آنها کمی ساییدگی پیدا می کند. اسب ها معمولا سر و چشمشان را به هر چیزی که در دسترسشان باشد می مالند، به خصوص در فصولی که حشرات زیاد می شوند. برای اینکه از خطر اجسام برای برای چشم اسب بکاهید، دنیای اسب توصیه می کند تمامی اجسام نوک تیز و حتی تیزی های دیوار  یا درب باکس اسب را با نوار برق بپوشانید. و بدترین چیز در محیط اسب، اجسام قلاب ماند هستند که بیشترین دردسر را برای اسبهای بیچاره آفریده اند.

بیشتر آسیب های چشم اسب با توجه و دقت کافی ما قابل پیشگیری است. دکتر دایر می گوید: "هیچگونه حفره یا سوراخی که اسب بتواند سرش را داخل آن گیر بیندازد نباید در محیط او وجود داشته باشد. ماسکهای ضد حشره نیز می تواند مفید باشد، از این جهت که جلوی التهابات چشم و عفونت را می گیرد. نیازی نیست که یک ماسک خوشگل برای اسبتان تهیه کنید؛ همین که ماسک قالب خوبی داشته باشد و تمیز باشد برای او کافی است."

"اگر گیاه بابا آدم در فضای پیرامون اسب وجود دارد آن را قطع کنید. اگر خس و خاشاک گیاهان به یال و دم اسبتان می چسبد او را به حال خود رها نکنید. برطرف کردن آنها می تواند دشوار باشد، اما با اسپری سیلیکون یا ابزار دیگری که مخصوص این کار است راحت تر می توانید این کار را بکنید. اگر موقعی که روی بدن اسب خس و خاشاک گیاه می بینید چشم اسبتان هم قرمز شده است باید شک کنید که علتش همان است."

گاهی اوقات جسم خارجی در چشم اسب فرو می رود یا در هنگام خوردن کاه از سبدهای مخصوص مواد به داخل چشمش می ریزد. مک مولان می گوید: "ما استفاده از این نوع سبدها را در تریلر یا در باکس اسب توصیه نمی کنیم. اگر ارتفاع سبد غذا بالاتر از سر اسب باشد در هنگام غذا خوردن ممکن است گرد و خاک و ... به چشم اسب بریزد. علاوه بر این، اسب معمولا دوست دارد سبد را با دندانش بگیرد و تکان بدهد یا با سرش آن را تاب بدهد. در این صورت ریشه های کاه از سبد بیرون می ریزد و در فضا معلق می شود که خود می تواند باعث آزار و اذیت چشم اسب یا آسیب آن شود.

در بخش بعدی مقاله، دنیای اسب اهمیت معاینه دامپزشک از چشم اسب را با شما در میان خواهد گذاشت.

اختصاصی دنیای اسب