پنومونی 

پنومونی 
پنومونی به عفونت ریه ها گفته می شود که به طور کلی به علت های : باکتریایی،ویروسی،انگلی یا نوع دم طبقه بندی می شود.
تنش و استرس ، پیری ، سوء تغذیه و بدخواراکی یا اسب های ضعیف به همراه کره های جوان اسب هایی هستند که بیشتر تحت تاثیر این بیماری قرار می گیرند. 
باکتری S zooepidemicus رایج ترین علت پنومونی است اما خیلی از باکتری های دیگه هم می توانند باعث پنومونی بالغ شوند.
پنومونی در کره اسب ها خیلی جدی است و اغلب در کره های تا حدود هشت ماه کشنده است.
ناتوانی در دریافت اغوز ، ازدحام بیش از حد، جاهای سرد و مرطوب ، برنامه واکسیناسیون و انگل کشی نامناسب و ناکافی ، بیماری تفسی ویروسی اخیر یا هر شرایط فیزیکی که باعث تضعیف کره شود ممکن است موجب کاهش مقاومت به پونومونی شود .
همانند انسان ها ، یکی از اولین نشانه ها که اسب پنومونی دارد صداهای غیر طبیعی مرطوب و خش خش ریه است که می توان ان را با یک استتوسکوپ شنید.کانال دوستداران اسب ایران 
@dostdaran_asbe_iran


نشانه های بیماری
ضعف و حالت کسل و خواب الود، کمبود اشتها ، تنفس سخت، افسردگی ، تب بالا ، اسهال، ضربان قلب بالا ، سرفه ، ترشحات بینی ، چشم های خیس ، از دست رفتن رنگ لثه به علت دریافت کم اکسیژن 
علت های بیماری
در اسب های بالغ ، رایج ترین دلیل پنومونی باکتری Streptococcus zooepidemicus است. در کره های جوان هم ،رایج ترین علت باکتریایی S zooepidemicus با Rhodococcus equi باعث بیماری شدید و سختی می شوند که همه گیر و واگیردار است.
پونومونی باکتریایی برخی اوقات به دنبال عفونت های ویروسی یا حادثه های تنش زا که باعث کاستن از مکانیسم دفاعی طبیعی ریه می شوند می اید. باکتری ها به مجرا های تنفسی اسیب دیده حمل می شوند یا گردو خاک ممکنه از عداها استنشاق شود یا بستر یا سطح هایی که برای کار کردن یا غذا خوردن از ان ها استفاده می شود . 
پونومونی ویروسی معمولا به علت Equine herpes virus 2 که در کل جمعیت اسب ها رایج هست ایجاد می شود.
کره ها معمولا پونومونی ویروسی را در رحم مادر دریافت می کنند و اندکی بعد از تولد ضعیف و کسل و ناتون می شوند.
وقتی که ضعیف شوند ، عفونت باکتریایی می تواند رخ دهد و خیلی از کره ها در طول هفت روز اول از بین می روند . 
خوشبختانه،یک برنامه واکسیناسیون در طول دوره بارداری مادیان از بیشتر موارد پونومونی کره ها پیشگیری خواهد کرد. 
پونومونی انگلی در میان اسب ها رایج نیست ولی موارد معمولی دچار Dictyocaulus arnfieldi یا Parascaris equorum می شوند . تشخیص پنومونی انگلی سخت دشوار است به دلیل لزوم و ضرورت شناسایی لارو در داخل نای.
پونومونی قارچی معمولا وقتی که دستگاه تنفسی اسب تضعیف شده اس و اسب اسپور های قارچی را از کپک ، علوفه خشک بی کیفیت و یا منابع دیگر  استنشاق می کند اتفاق می افتد.


پیشگیری 
بهترین راه پیشگیری در کره ها این است که مطمئن شویم مادیان باردار از نظر واکسیناسین بروز است شامل واکسن راینوپنومونیتیس که حاوی EHV-4 است. 
مادیان هایی که ویژه تولید مثل هستند باید واکسیناسیون با EHV-1 رو ادامه دهند.
برای این که بدونید چه مواقعی باید واکسن ها  مدیریت شوند  به دنبال مشاوره هایی از یک دامپزشک با تجربه باشید .
اسب ها را در بهترین شرایط فیزیکی نگه داشتن مهم است چون پنومونی بیشتر اسب هایی را که پیرتر ، ضعیف ، خسته و ناتون ، بد خوراک و یا تحت تنش و استرس هستند را دچار می کند.
اصطبل ها وطویله های پاک ، خشک و حاوی تهویه مناسب برای سلامت اسب و پیشگیری از پنومونی مهم هستند. 
در مکان های سرد تر ، اطمینان از این که اسب ها مکان مناسبی دارند و در بعصی موارد گرم کردن اطاقک های اسب ها ممکنه به پیشگیری از مشکلات تنفسی کمک کند.
درمان
درمان پنومونی باید به محض این که نشانه های اولیه ظاهر شدند شروع شود از ان جایی که عفونت شدید می تواند باعث ایجاد زخم در ریه ها و از دست رفتن توانایی کار کردشان شود.
اسب باید به یک مکان گرم و خشک منتقل شود و مقدار کافی اب تازه به اسب داده شود .
مرطوب کردن هوا به تنفس کمک می کند.
کاهنده ها و ضد سرفه بهتر است داده نشود چون اسب برای این که بتواند مجراهای تنفسی را از ترشحات جمع شده پاکسازی کند نیاز به سرفه کردن دارد.
افشانه کردن یا تزریق کردن یا خوراندن انتی بیوتیک ها و استفاده از گشاد کننده های برونش ها در غذا یا بوسیله یک سیستم ماسک تک سمیان  در خلاص شدن از ترشحات جمع شده کمک خواهد کرد.
برای اطلاعات بیشتر از دامپزشک خود کمک بگیرید .کانال دوستداران اسب ایران